پرسش :

حضرت پيامبراکرم(صلی الله علیه و آله) چند فرزند داشتند؟ و سر گذشت و ازدواج آنها را بيان كنيد؟

پاسخ :
در ميان همسران پيامبر(ص) فقط دو نفر از آنان بچه‏دار شدند و غير از اين دو هيچ كدام صاحب بچه نشدند. اين دو نفر عبارتند از خديجه و ماريه. از ماريه ابراهيم به دنيا آمد و ابراهيم پس از يك سال و ده ماه و هشت روز مُرد. ولى از حضرت خديجه فرزندان متعددى به دنيا آمدند. شيخ صدوق در كتاب «خصال» آورده است: از حضرت خديجه براي پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) شش فرزند به دنيا آمد: قاسم، عبدالله، ام كلثوم، رقيه، زينب و فاطمه زهرا (سلام الله عليها) و يك پسر هم از ماريه براي پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) به دنيا آمد. (بحار الانوار، ج22 ص151 ح3 چاپ بيروت) در حديث ديگري از خصال آمده است كه پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) در جواب انتقاد عايشه از خديجه فرمود: او براي من قاسم، عبدالله، فاطمه، رقيه، ام كلثوم و زينب را به دنيا آورد. (بحار الانوار، ج16 ص3 ح6) در كتاب قرب الاسناد هم آمده است كه پيامبر اسلام از حضرت خديجه شش فرزند به نام هاي عبدالله، قاسم، ام كلثوم، رقيه، زينب و فاطمه(س) داشت و يك پسر هم از ماريه داشت. (بحار الانوار، ج22 ص151 ح2) در مناقب هم براي پيامبر هفت فرزند ذكر كرده است كه شش فرزند متعلق به حضرت خديجه (سلام الله عليها) است و يك فرزند هم از ماريه است. (بحار 22 ص152 ح4) بر پايه اين روايات و روايات ديگر، به پيامبر اسلام هفت فرزند نسبت داده شده است: قاسم، عبدالله، ام كلثوم، رقيه، زينب، فاطمه (سلام الله عليها) و ابراهيم. شش نفر از حضرت خديجه و ابراهيم از ماريه. توجه داشته باشيم كه عبدالله را گاهي با لقب طيب و طاهر ياد مي كنند. (بحار 22 ص166 ح25 به نقل از المنتقي) در مناقب و اعلام الوري هم تصريح كرده است كه طيب و طاهر لقب عبدالله است. (بحار 22 ص152 ح4 و ص201 ح20) در اعلام الوري گفته است: آنانكه مي گويند پيامبر از خديجه چهار پسر داشت؛ قاسم، عبدالله، طيب و طاهر، اشتباه كرده اند. پيامبر از خديجه دو پسر داشت؛ قاسم و عبدالله، و طيب و طاهر لقب عبدالله است. (بحار 22 ص201 ح20) بر اين اساس اينكه كليني در كافي، ج1 ، ص439 ، از ابواب تاريخ، باب تولد پيامبر براي پيامبر اسلام از حضرت خديجه چهار پسر ذكر كرده و دو نفر از آنان را به نام طيب و طاهر نام برده است، صحيح نيست و پيامبر اكرم از حضرت خديجه شش فرزند و از ماريه يك فرزند داشت. در اينجا بد نيست به اين مطلب هم اشاره كنيم كه از ديدگاه برخي از دانشمندان نمي توان قاطعانه گفت كه آن حضرت هفت فرزند واقعي داشت بلكه برخي از اين فرزندان ممكن است فرزند واقعي آن حضرت نباشد بلكه فرزند خوانده آن حضرت بوده اند و عرب فرزند خوانده را هم فرزند مي نامد. درباره زينب، رقيه و ام كلثوم، اين احتمال داده شده است كه اين دختران، دختر خوانده پيامبر اسلام بوده اند. به عنوان مثال در كتاب الانوار و البدع آمده است كه رقيه و زينب دختران هاله بودند و هاله خواهر خديجه بود و بعضي ها گفته اند رقيه و زينب متعلق به جحش بودند فرزند خوانده پيامبر اسلام بودند. (بحار 22 ص191 ح5 به نقل از مناقب) در مورد دختر خوانده بودن زينب، ام كلثوم، و رقيه به كتاب «الصحيح» نوشته سيد جعفر مرتضي عاملي ج1 ص121 به بعد مراجعه شود. در اين كتاب درباره دختر خوانده بودن رقيه، ام كلثوم و زينب بحث دارد. در جواب اين سوال كه «فرزندان پيامبر چه شدند؟» بايد گفت: ابراهيم كه از ماريه قبطيه به دنيا آمد پس از يك سال و ده ماه و هشت روز از دنيا رفت. (بحار 22 ص152 ح4 و ص166 ح25) و بر پايه روايت اعلام الوري پس از يك سال و شش ماه و چند روز مرد. (بحار 22 ص201 ح20) قاسم پسر ديگر پيامبر اسلام وقتي به دنيا آمد بيش از هفت شب نماند و از دنيا رفت. (بحار 22 ص152 و ص166) و بر پايه روايت ديگر قاسم يك ساله بود كه چشم از جهان فرو بست. (بحار 22 ص166 ح 25). عبدالله پسر سوم پيامبر هم در كودكي از دنيا رفت. (بحار 22 ص152 ح4) و به روايتي عبد الله هم مثل قاسم بيش از هفت شب نماند. (بحار 22 ص166 ح25) زينب را ابوالعاص به همسري گرفت. (بحار 22 ص151 ح1، ح3، ح4) فاطمه زهرا (سلام الله عليها) به همسري علي (عليه السلام) در آمد. (بحار 22 ص151 ح2، ح3، ح25) ام كلثوم را پسر ابولهب به همسري گرفت. (بحار 22 ص152 ح4) پسر ابولهب، ام كلثوم را طلاق داد و پس از آن عثمان بن عفان او را به همسري گرفت. (بحار 22 ص166 ح25) رقيه را پسر ديگر ابولهب گرفت. (بحار 22 ص152 ح4) و پسر ابولهب رقيه را طلاق داد و عثمان بن عفان او را به همسري خود در آورد. (بحار 22 ص166 ح25)(اصول كافى، ج 1، عربى، ص 439، مولد النبى(ص) / منتهى‏الآمال، ج 1، ص 208، چاپ هجرت / الصحيح من سيرة‏النبى، ج 1، ص 123 / فروغ ابديت، ج 1، ص 167، چاپ اول، 1351 شمسى). در جواب «چرا فاطمه زهرا (سلام الله عليها) تنها ماند؟» بايد گفت: پسران پيامبر (صلي الله عليه و آله) همگي در كودكي از دنيا رفتند و براي فاطمه زهرا (سلام الله عليها) برادري نماند. دختران پيامبر، اسلام را درك كردند و مسلمان شدند ولي آنها هم از دنيا رفتند. (بحار 22 ص166 ح25) وقتي كه پيامبر اسلام از دنيا رفتند، فرزندي جز فاطمه زهرا نداشتند و نسل پيامبر با فاطمه زهرا (سلام الله عليها) ادامه يافت. گو اينكه بر اساس برخي روايات زينب، ام كلثوم و رقيه نيز دختران هاله، خواهر حضرت خديجه بودند و دختر خوانده پيامبر مي باشند.
www.porseman.org